Έρχεται νέο «right to repair» – Η ΕΕ προσφέρει κίνητρα για επισκευές συσκευών

Η Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε τη θέση της σχετικά με νέα μέτρα που στοχεύουν στην ενίσχυση του δικαιώματος επισκευής και στη βελτίωση της βιωσιμότητας των τεχνολογικών προϊόντων.

Η επιτροπή, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, υιοθέτησε τη θέση της για ένα νέο «right to repair» για τους καταναλωτές, με 38 ψήφους υπέρ, 2 κατά και καμία αποχή. Η πρόταση στοχεύει να ενισχύσει τις επισκευές κατά τη διάρκεια και μετά τη νόμιμη περίοδο εγγύησης ενός προϊόντος, αλλά και να προωθήσει μια νέα «κουλτούρα» επί του θέματος.

Οι πωλητές, βάσει των συγκεκριμένων κανόνων, θα πρέπει να προσφέρουν δωρεάν επισκευές εντός της νόμιμης περιόδου εγγύησης, εκτός εάν είναι ακριβότερη από την αντικατάσταση, αδύνατη ή ενοχλητική για τον καταναλωτή.

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν την παροχή κινήτρων στους καταναλωτές, ώστε να επιλέξουν την επισκευή αντί της αντικατάστασης, όπως η παράταση της νόμιμης εγγύησης κατά ένα έτος για τα επισκευασμένα προϊόντα. Οι ευρωβουλευτές θέλουν, επίσης, να προωθηθεί από τα κράτη μέλη η επισκευή μέσω οικονομικών κινήτρων, όπως κουπόνια και εθνικά χρηματοδοτικά ταμεία.

Οι κατασκευαστές, από την άλλη, θα είναι υποχρεωμένοι να επισκευάζουν έναν ορισμένο αριθμό προϊόντων (πλυντήρια, ηλεκτρικές σκούπες, smartphone, ποδήλατα) ακόμη και αν δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής μιας νόμιμης εγγύησης. Για να το ενθαρρύνουν αυτό, οι ευρωβουλευτές ζητούν οι επισκευές να πραγματοποιούνται σε εύλογο χρονικό διάστημα και οι κατασκευαστές να μπορούν να προσφέρουν συσκευές αντικατάστασης. Εάν ένα προϊόν δεν μπορεί να επιδιορθωθεί, οι κατασκευαστές θα μπορούν να παρέχουν ένα ανακατασκευασμένο.

Οι ανεξάρτητοι επισκευαστές, οι refurbishers και οι τελικοί χρήστες θα έχουν πρόσβαση σε όλα τα ανταλλακτικά, τις πληροφορίες και τα εργαλεία, με λογικό κόστος, καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής ενός προϊόντος. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, αυτό θα τονώσει τον ανταγωνισμό, θα μειώσει το κόστος επισκευής και θα δώσει στους καταναλωτές περισσότερες επιλογές.

Οι νέοι κανονισμοί προβλέπουν και τη δημιουργία πλατφορμών, στις οποίες οι καταναλωτές θα βρίσκουν τοπικούς επισκευαστές και πωλητές ανακατασκευασμένων προϊόντων. Οι καταναλωτές θα μπορούν, επίσης, να λάβουν μια επισκόπηση των συνθηκών επισκευής κάθε συσκευής, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για τον επισκευαστή, τη μέγιστη τιμή και τον απαιτούμενο χρόνο, και στη συνέχεια να συγκρίνουν τις διαφορετικές προσφορές.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η πρόωρη απομάκρυνση βιώσιμων καταναλωτικών αγαθών παράγει εκπομπές που ισοδυναμούν με 261 εκατομμύρια τόνους CO2, χρησιμοποιεί 30 εκατομμύρια τόνους πόρων και έχει ως αποτέλεσμα 35 εκατομμύρια τόνους αποβλήτων στην ΕΕ, κάθε χρόνο. Ταυτόχρονα, οι καταναλωτές που επιλέγουν την αντικατάσταση αντί για την επισκευή χάνουν περίπου 12 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Το σχέδιο θα ψηφιστεί από τους ευρωβουλευτές στη σύνοδο της ολομέλειας, στις 20-23 Νοεμβρίου. Μόλις το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εγκρίνει τη θέση του, θα μπορούν να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το τελικό κείμενο.